Matki chrzestne zamieszkały w parku przy starym młynie

Najnowsze Piła Wydarzenia

PIŁA. Od wczoraj skwer położony w rejonie ulic Prostej, Wałeckiej i alei Niepodległości ma swojego patrona, a właściwie patronki. To “Matki Chrzestne Powstania Wielkopolskiego”. Nadanie imienia parkowi jest kolejnym pilskim ukłonem w stronę Roku Kobiet, za jaki uznano rok 2018.

Najpierw miały patronować pilskim rondom na Wawelskiej, póki co pod swoje skrzydła wzięły skwer-park. 

O to, by bohaterki Powstania Wielkopolskiego zostały upamiętnione w Pile wnioskowały  Iwona Kamińska – Lech i Marta Miciak z Kongresu Kobiet Północnej Wielkopolski. Ich propozycja  spotkała się aprobatą władz miasta oraz Komisji ds. Nazewnictwa. Poparli ja również radni miasta podczas wrześniowej sesji.

-Jest wiele bohaterek, a niewiele miejsc, gdzie o ich czynach można się dowiedzieć. I stąd propozycja znalezienia w Pile takiego miejsca, które mogłoby przybliżyć mieszkańcom sylwetki matek chrzestnych Powstania Wielkopolskiego – mówi zastępca prezydenta Piły Beata Dudzińska.

I tak od 17  października bezimienny, aczkolwiek urokliwy zakątek Piły nosi nazwę ?Matek Chrzestnych Powstania Wielkopolskiego?. A te matki to: Aniela i Zofia Tułodzieckie, Zofia Sokolonicka, Helena Rzepecka  i Janina Omańkowska.

 – Były to kobiety związane historycznie z Powstaniem Wielkopolskim. Kobiety charyzmatyczne i przedsiębiorcze, które brały sprawy w swoje ręce, a historia nie zawsze o nie się upomina ? podkreśla Beata Dudzińska.

Dlatego też upomniały się o nie panie z Kongresu Kobiet Północnej Wielkopolski, bo jak twierdzą, nie tylko Powstanie Wielkopolskie, ale także wszystkie wielkie zwycięstwa  zawdzięczamy również kobietom. Takim jak np. Zofia Sokolnicka.

To była pierwsza posłanka z naszego regionu ? opowiada Iwona Kamińska-Lech. ?Miała niesamowitą, fotograficzną pamięć. Zapamiętywała informacje z kilkustronicowych  broszur,  a  następnie relacjonowała je  w Szwajcarii czy Paryżu, dokąd jeździła jako kurierka. Panowie, którzy tworzyli rząd na uchodźstwie, byli o wszystkim bardzo dobrze poinformowani, a ona sama nigdy nie wpadła, bo nie posiadała przy sobie żadnych obciążających ją dokumentów.  Dzisiaj nazywamy ją połączeniem Jamesa Bonda i Maty Hari.

Janina Omańkowska ? przez ówczesną policję uważana była za ?bezczelną, politykująca polską kobietę?. Gdy zmuszono ją do opuszczenia Wielkopolski,  swoją działalność  kontynuowała na Śląsku. Wybrano ją na deputowaną do Sejmu Dzielnicowego w Poznaniu oraz Sejmu Śląskiego, którego została marszałkinią.  Była pierwszym marszałkiem –  kobietą na świecie.

 Aniela i Zofia Tułodzieckie  – prowadziły najmodniejszy dom mody w Poznaniu. Ich kreacje były znane także poza granicami kraju.  Pracownia sióstr Tułodzieckich była pierwszą firmą na terenie zaborów prowadzoną przez kobiety. Aniela i Zofia stworzyły tzw. skarbonę. Panie odkładały do skarbony pieniądze, które przeznaczano na emerytury, zapomogi czy  odszkodowania. Obie były bardzo przedsiębiorcze. Aniela była także kierowniczką podziemnej polskiej organizacji szkolnej, na której tajnych kompletach kształcono rocznie około tysiąca młodych poznaniaków. .

 

Helena Rzepecka ? jako redaktorka naczelna ?Gońca Wielkopolskiego? promowała prawa kobiet, postulowała, by kobiety pracowały zarobkowo, gdyż samodzielny  dochód dawał gwarancję wolności osobistej. Jest autorka książki ?Ojczyzna w piśmie i pomnikach?. To kompendium wiedzy o literaturze i dziejach polski. 

Marta Miciak: ? Tak jak mówiły nasze babki sto lat temu ?chcemy całego życia?, tak teraz kobiety te muszą mieć swoje miejsce także  w Pile. Ten urokliwy skwer  doskonale do nich pasuje, jak również  do obchodów 100- lecia wywalczenia przez Polki praw wyborczych. Niebawem w parku pojawią się tablice informujące o życiu i działalności każdej z patronek.  

Niewykluczone, że tegoroczne obchody rocznicowe Powstania Wielkopolskiego odbędą się nie tylko przy powstańczym obelisku, ale również w parku przy al. Niepodległości.

Ale zanim to nastąpi, historie sióstr Tułodzieckich można będzie zobaczyć  w filmie ?Siłaczka?, którego premiera odbędzie się 3 grudnia w RCK.

Red.