Na rynku ukazała się właśnie publikacja ?Miejsca składowania odpadów. Poradnik dla architektów, spółdzielców i samorządowców?. To pierwszy taki materiał, przygotowany przez Izbę Architektów Rzeczpospolitej Polskiej, Wydział Kształtowania Środowiska Urzędu Miasta Katowice i ENERIS Surowce, porządkujący wiedzę konieczną do zbudowania funkcjonalnej i estetycznej altany na odpady segregowane. Dobre przykłady, konkretne wymiary i praktyczne wskazówki mają pomóc urzędnikom i zarządzającym nieruchomościami w projektowaniu i remontowaniu tych ważnych elementów przestrzeni miejskich.
Niestety wciąż codziennością polskich miast i gmin są pojemniki poustawiane na trawnikach, chodnikach, wylewające się z nich odpady, zastawione samochodami uniemożliwiającymi odbiór surowców. Jednocześnie brak jasnych wytycznych architektonicznych dla zarządzających nieruchomościami powoduje, że powstające altany śmietnikowe wciąż nie spełniają wyzwania pomieszczenia pojemników na 5 frakcji.
Stąd międzysektorowa inicjatywa zebrania wiedzy i doświadczeń architektów, komunalników i samorządów w przejrzysty poradnik. Zawiera on szereg praktycznych wytycznych uwzględniających obszary takie jak dojazd śmieciarki do altany, ustawienie pojemników, kompostowanie czy składowanie odpadów gabarytowych. Co ważne, przedstawiciel Izby Architektów, Wojciech Gwizdak, stworzył wzór pomagający zaplanować wielkość altan z pojemnikami na 5 osobnych frakcji odpadów:
– We wzorze został uwzględniony stosunek łącznej pojemności pojemników (wyrażony w litrach), rocznej produkcji odpadów przez mieszkańca (wyrażony w kilogramach), liczby mieszkańców w relacji do gęstości nasypowej odpadów (wyrażonej w kilogramach) oraz częstotliwości odbioru odpadów. Dodatkowo w poradniku opisaliśmy szereg technicznych parametrów pomocnych przy projektowaniu, takich jak wielkości najpowszechniejszych na rynku pojemników czy wielkości dróg dojazdowych uwzględniające wymiary pojazdów, takich jak śmieciarki – powiedział pan Wojciech Gwizdak.
Koordynująca pracę nad poradnikiem Magdalena Sułek-Domańska, przedstawicielka komunalników, podkreśla praktyczne aspekty ujęte w publikacji. Niewiele osób wie na przykład, że systemy hydrauliczne w wielu śmieciarkach są na dachu samochodu, więc na drodze dojazdowej nie powinno być niskich drzew mogących go uszkodzić. Ze względów bezpieczeństwa chodnik prowadzący do altany nie powinien mieć spadków. Z kolei ciężki, ważący nawet 400 kg pojemnik ze szkłem, nie podjedzie pod wysokie progi. Ważny jest też aspekt edukacyjny altan, zarówno umieszczanie na nich tablic na temat zasad segregowania, jak i akcje niestandardowe, jak nietypowy strażnik – komunalnik stojący na straży porządku przy altanie.
Z kolei na niezwykle użyteczne rozwiązanie jakim są w zabudowie wielorodzinnej pojemniki półpodziemne, wskazuje Grzegorz Mazurkiewicz Naczelnik Wydziału Kształtowania Środowiska Urzędu Miasta Katowice:
– W dużych aglomeracjach jak nasza, przy zabudowie, gdzie liczba mieszkańców sięga tysięcy, ustawianie zwykłych pojemników jest mało efektowne. W ramach poradnika dzielimy się przetestowanym przez nas rozwiązaniem, jakim są pojemniki półpodziemne. Każdy może zmieścić równowartość odpadów zgromadzonych nawet w 6 pojemnikach 1100l, a do tego są estetyczne. Taki wydatek szybko się zwraca.
Szacuje się, że w Polsce jest ponad pół miliona altan śmietnikowych, często przepełnionych i brudnych. Nie obowiązują żadne standardy ani wytyczne dla architektów, deweloperów i spółdzielni mieszkaniowych. Tymczasem jest to jeden z podstawowych elementów efektywnego systemu gospodarowania odpadami. Co więcej, złe przygotowanie altan szkodzi wszystkim stronom:
– komunalnicy często nie są w stanie nawet wyciągnąć pojemników z odpadami z altan zastawionych samochodami,
– samorządowcy borykają się z bałaganem,
– zarządzający kierują się w remontach altan wyczuciem zamiast sprawdzonymi parametrami.
Wartością dodaną prac nad poradnikiem jest fakt, że Izba Architektów RP temat altan na odpady włączy do cyklu swoich szkoleń kierowanych do 3,5 tys. architektów. Trwają także rozmowy z producentami programów dla architektów, aby zostały w nich uwzględnione takie aspekty jak wielkości pojemników w altanach.
Poradnik do pobrania ze strony internetowej www.eneris.pl/altany
Zuzanna Błaszczyk-Koniecko
Altvater Piła