POZNAŃ. ?Program kompleksowej opieki nad kobietami z rakiem piersi w Wielkopolsce” – pod takim odbyła
się konferencja organizowana przez Wielkopolskie Centrum Onkologii. Celem spotkania było
omówienie dotychczasowych doświadczeń oraz przedstawienie propozycji zmian w Programie
kompleksowej opieki nad świadczeniobiorcą z rakiem piersi (KON-Pierś). W spotkaniu udział wzięli
eksperci WCO, przedstawiciele organizacji pacjenckich, Parlamentu oraz Ministerstwa Zdrowia.
Ministerstwo Zdrowia opracowuje zmodyfikowany model Breast Cancer Unit. Projekt trafi do
konsultacji publicznych w II kwartale 2021 roku. Wśród kluczowych propozycji wprowadzenia
zmian w zapisach regulujących zasady realizacji świadczeń opieki zdrowotnej w ramach
Kompleksowej Opieki nad Świadczeniobiorcą z Nowotworem Piersi (KON-Pierś) znalazł się
postulat modyfikacji terminów. Obecnie obowiązujący w umowie KON-Pierś termin 5 dni od
zgłoszenia do porady lekarskiej jest nierealistyczny w dużym ośrodku onkologicznym, którego
głównym zadaniem nie są badania przesiewowe, a także nadmiernie restrykcyjny wobec faktu, że
do pierwszego etapu zgłaszają się pacjentki, u 90% których nie wykrywa się raka. Obecnie taki 5-
dniowy termin nie obowiązuje pozostałych świadczeniodawców w zakresie diagnostyki piersi.
Terminy powinny być liczone jednolicie dla wszystkich tak jak dla karty DILO. Prezentacja założeń
nowego modelu Breast Cancer Unit (BCU) oraz postulatów świadczeniodawców w tym zakresie
zostały omówione podczas konferencji Wielkopolskiego Centrum Onkologii pt. „Program
kompleksowej opieki nad kobietami z rakiem piersi w Wielkopolsce.?
Rak piersi niezmiennie jest najczęściej występującym nowotworem złośliwym wśród Polek.
Każdego roku taką diagnozę w gabinecie lekarskim słyszy ponad 18 tys. mieszkanek naszego kraju,
ponad 6 tys. z nich nie udaje się uratować. Realizowany przez Ministerstwo Zdrowia i NFZ
„Program kompleksowej opieki nad Świadczeniobiorcą z rakiem piersi – KON”, wyznacza kierunki
zmian w onkologii i przyczynia się do poprawy jakości i terminowości świadczeń.
W pierwszej części spotkania omówiono aktualną sytuację związaną z realizacją kompleksowej opieki
onkologicznej nad świadczeniobiorcą z nowotworem piersi (KON-Pierś), koncentrując się przede
wszystkim na wyzwaniach związanych z ograniczeniami formalnymi, wynikającymi z warunków
realizacji tego świadczenia. KON-Pierś to świadczenia, które są aktualnie finansowane w ramach
odrębnych umów w poszczególnych rodzajach świadczeń. Rozwiązanie wprowadzone
zarządzeniem wymusza nowy system ich refundacji.
Prof. dr hab. Julian Malicki, Dyrektor Wielkopolskiego Centrum Onkologii skoncentrował się na
przedstawieniu doświadczenia WCO z realizacji KON-Pierś zebranego w ciągu roku
funkcjonowania Programu.
? Naszym celem jako ośrodka onkologicznego, jest dobre oraz terminowe leczenie połączone z pogłębioną diagnostyką. Zdecydowaliśmy się na organizację konferencji w celu omówienia krajowych uwarunkowań funkcjonowania KON-Pierś, które umożliwią efektywną i bezpieczną procedurę opieki oraz leczenia pacjentek z rakiem piersi ? podkreślił na początku konferencji prof. dr hab. Julian Malicki, Dyrektor Wielkopolskiego Centrum Onkologii. Dodał również, że ponieważ celem modelu jest zapewnienie należytej jakości i efektywności świadczeń udzielanych świadczeniobiorcom z nowotworami piersi, Wielkopolskie Centrum Onkologii jako jedno z nielicznych podmiotów zdecydowało się na przystąpienie do tej umowy.
W Polsce jest 11 ośrodków, które realizują KON-Pierś. WCO, obok Centrum Onkologii w Bydgoszczy jest największym ośrodkiem zaangażowanym w ten Program. Niska liczba ośrodków, które podpisały kontrakt na realizację świadczeń w ramach sieci Breast Cancer Units wynika m.in. ze zbyt wysokich i trudnych do realizacji kryteriów narzuconych na świadczeniodawców.
–Kluczowe na tym etapie tworzenia nowego modelu jest wprowadzenie takich poprawek, które usprawnią jego funkcjonowanie. Warto w tym zakresie skorzystać z doświadczeń i wiedzy zdobytej przez podmioty, takie jak Wielkopolskie Centrum Onkologii, które przystąpiły do realizacji Programu. Nieakceptowalnym ryzykiem dla ośrodków onkologicznych mogą być nakładane kary finansowe, które nie zagrażają świadczeniodawcom, którzy realizują te same świadczenia w ramach standardowej umowy DILO. Jeśli Projekt nie będzie w założeniach bezpieczny i możliwy
do realizacji, nie będzie chętnych świadczeniodawców do jego realizacji. Osiągniemy dużo, jeśli będziemy wzajemnie się wspierać ? podkreślił prof. dr hab. Julian Malicki, Dyrektor WCO.
Bartłomiej Trzmiel, Naczelnik Wydziału Świadczeń Gwarantowanych w Departamencie Analiz i Strategii w Ministerstwie Zdrowia przedstawił założenia Programu. Zaznaczył, że celem nowego projektu założeń modelu diagnostyki i leczenia raka piersi jest wskazanie jasnych i klarownych kryteriów, które doprowadzą do zwiększenia transparentności oraz określenia właściwej i zoptymalizowanej ścieżki pacjenta. Nowy model będzie zgodny z Narodową Strategią
Onkologiczną oraz Krajową Siecią Onkologiczną.
– Zgodnie z przyjętym harmonogramem zmodyfikowany model Breast Cancer Unit w kwietniu projekt zostanie przekazany do konsultacji wewnętrznych, natomiast w II kwartale rozpoczną się konsultacje publiczne. Chcemy
zaproponować nowe otwarcie BCU, które umożliwi świadczeniodawcom zakontraktowanie świadczeń – podkreślił Bartosz Trzmiel, Naczelnik Wydziału Świadczeń Gwarantowanych w Departamencie Analiz i Strategii w Ministerstwie Zdrowia, prezentując założenia nowego modelu BCU. Dodał również, że niezwykle ważny jest wdrażany przez MZ projekt JGPato, który wpływa na podniesienie jakości procesu diagnostyczno-leczniczego poprzez zapewnienie kompletnej diagnostyki patomorfologicznej.
Bartłomiej Wróblewski, Poseł na Sejm RP zaznaczył jak ważne są działania podejmowane przez WCO we współpracy z Ministerstwem Zdrowia oraz samorządami.
– Jako poseł Wielkopolski jestem dumny, że praca w tym obszarze przebiega w sposób merytoryczny i rzetelny.
Usprawnianie procesu opieki nad pacjentkami z rakiem piersi oraz zapewnianie dostępności do leczenia jest szczególnie ważne. W Wielkopolsce aktualnie rozwijajmy radiologię oraz dążymy do świadczenia usług w obszarze protonoterapii. Wielkopolskie Centrum Onkologii inicjuje wiele rozwiązań, co również wpływa pozytywnie na pozostałe ośrodki. Realizowane przez WCO projekty są nakierowane na to aby prawo do ochrony zdrowia było dostępne dla wszystkich, o to, aby każdy Wielkopolanin mógł dotrzeć w godzinę do ośrodka onkologicznego, gdzie otrzyma
kompleksową opiekę. Bardzo dziękuję Ministrowi Gadomskiego i całemu MZ za to, że zawsze jest otwarty na dialog. To są działania, które służą nie tylko Wielkopolsce, ale i całemu krajowi. Dziękuję, że nigdy na naszych konferencjach nie brakuje przedstawicieli Ministerstwa Zdrowia. Dziękuję również Pani Krystynie Wechmann za szerzenie świadomości na temat profilaktyki onkologicznej ? zaznaczył Bartłomiej Wróblewski, Poseł na Sejm RP.
Dr med. Janusz Wasiewicz, Ordynator Oddziału Chirurgii Piersi w WCO, kierownik Breast Cancer Unit, przedstawił działalność BCU. Breast Cancer Unit zapewnia kompleksową diagnostykę, leczenie i opiekę dla pacjentek z chorobami nowotworowymi piersi.
– Celem jest bowiem przeprowadzenie całego procesu leczenia w jednym miejscu i zgodnie z najnowszymi standardami wiedzy. Specjalizacja takiego ośrodka oraz efekt synergii pracy interdyscyplinarnego zespołu
specjalistów jest gwarancją zdecydowanie lepszych wyników leczenia dla pacjentek. Pierwotnie nasza jednostka BCU zaczęła swoją działalność w oparciu o kartę DILO. Ostatni rok naszej pracy to realizacja umowy KON-Pierś ? zaznaczył dr med. Janusz Wasiewicz, Ordynator Oddziału Chirurgii Piersi w WCO, kierownik Breast Cancer Unit. Podczas swojej wypowiedzi dr med. Janusz Wasiewicz przytoczył dane dotyczące realizacji BCU przez Wielkopolskie Centrum Onkologii. W WCO wykonano w poradniach Breast Cancer Unit 16 718 wizyt. 2816 było pacjentów pierwszorazowych, natomiast zdiagnozowano 979 nowotworów piersi.
Prof. UM dr hab. Maria Litwiniuk, Konsultant wojewódzki w dziedzinie Onkologii Klinicznej skoncentrowała się na kompleksowej opiece nad kobietą z rakiem piersi w trakcie i po leczeniu, wskazując na dokonania Wielkopolskiego Centrum Onkologii w tym zakresie. Dzięki staraniom ekspertom z Wielkopolskiego Centrum Onkologii opracowano standardy i kryteria w postępowaniu patomorfologicznym, a także stworzono Wielkopolski Program Prewencji
Niewydolności Serca u Pacjentów Onkologicznych.
– Wśród kluczowych aspektów przygotowania do leczenia systemowego, należy zapewnić dobrą jakość wyniku
patomorfologicznego, konsultację genetyczną oraz opiekę psychologiczną. W tym obszarze WCO dokonuje wszelkich starań, aby problemy również młodych chorych były uwzględnianie w procesie leczenia. Wśród nich wyróżnić możemy: zachowanie płodności, leczenie kobiet w ciąży (aktualnie w WCO leczone są 4 pacjentki w ciąży), godzenie różnych ról społecznych w trakcie leczenia oraz szybki powrót do pracy. Niezwykle ważna jest również możliwość uzyskania przez pacjentkę porady psychologicznej oraz porady pielęgniarki onkologicznej. Powinniśmy skupiać się również
na powikłaniach po leczeniu raka piersi np. kontrola gęstości kości, to są istotne aspekty, które poprawią rokowania naszych pacjentów, zróbmy wszystko, aby poprawić sytuację pacjentów onkologicznych ? zaznaczyła prof. UM dr hab. Maria Litwiniuk, Konsultant wojewódzki w dziedzinie Onkologii Klinicznej.
Krystyna Wechmann, Prezes Federacji Stowarzyszeń ?Amazonki?, Prezes Polskiej Koalicji Pacjentów Onkologicznych przedstawiła opinie i uwagi Pacjentów dotyczące Programu oraz podkreśliła jak bardzo zmieniło się podejście do leczenia onkologicznego na przestrzeni lat.
– Zakładając Federację Stowarzyszeń ?Amazonki? miałam wyłącznie na myśli temat tabu, który był wśród kobiet wokół raka piersi. Chciałyśmy być wyedukowane, widząc jak BCU działają na arenie światowej chciałyśmy, aby w Polsce było tak samo i w końcu to się udało, moja radość była ogromna. Teraz kiedy BCU funkcjonują, ważne jest, żebyśmy wdrażali zmiany, które przełożą się na efektywność leczenia. Realizacja umów KON-Pierś powinna być wynikiem możliwości realizacji zadań przez ośrodki onkologiczne a potrzebą szybkiego i bezpiecznego leczenia pacjentek. Jestem
zwolenniczką, aby profilaktyka nie była w centrach onkologii, a do ośrodków onkologicznych przychodziła już pacjentka zdiagnozowana. Widzę ogromne zaangażowanie WCO, pacjentki również to widzą i doceniają wszelkie działania na rzecz poprawy ich sytuacji. Jeśli w założeniach nowego modelu Programu uwzględnimy postulowane przez WCO zmiany będzie to dobry kierunek. Realizujmy nasze zadania i poprawiajmy sytuację pacjentów onkologicznych w Polsce. Prof. Adam Maciejczyk też buduje już obok szpitala ośrodek profilaktyczny i to jest bardzo dobra droga ? powiedziała Krystyna Wechmann, Prezes Federacji Stowarzyszeń ?Amazonki?, Prezes Polskiej Koalicji Pacjentów Onkologicznych.
Mgr Katarzyna Paczkowska, Kierownik Sekcji Koordynacji Pacjentów WCO przedstawiła rolę koordynatorów zapewnieniu terminowości świadczeń w WCO.
– Mogę śmiało powiedzieć, że my koordynatorzy jesteśmy przewodnikami pacjenta w całym procesie diagnostycznym. WCO utworzyło rejestrację dla pacjentek z rakiem piersi, dzięki czemu pacjentka zgłaszająca się do rejestracji, już wie, gdzie ma się kierować. Pielęgniarka, która jest obecna przy rejestracji przeprowadza z pacjentką wywiad, a następnie nadzoruje całą wizytę. Każdy z koordynatorów ma wgląd do historii pacjenta, pilotujemy wszystkie badania oraz monitorujemy ich terminy (jeśli jest on odległy to staramy się go zmieniać.) Po ustaleniu planu leczenia jako koordynatorzy kontaktujemy się z pacjentami i przekazujemy informacje na temat daty i godziny wizyty oraz
nazwiska lekarzy, którzy będą ich leczyć. Jako koordynatorzy chcemy, aby pacjenci czuli się zaopiekowani ? podkreśliła mgr. Katarzyna Paczkowska, Kierownik Sekcji Koordynacji Pacjentów WCO.
W zeszłym roku Wielkopolskie Centrum Onkologii oraz Centrum Onkologii w Bydgoszczy jako jedyne ośrodki onkologiczne przystąpiły do umowy w zakresie kompleksowej opieki onkologicznej nad świadczeniobiorcą z nowotworem piersi (KON-Pierś).
-W Wielkopolskim Centrum Onkologii wprowadzono optymalizację diagnostyki, leczenia i rehabilitacji, natomiast problemem są ?wyśrubowane? terminy realizacji poszczególnych procedur, np. umówienie pierwszej wizyty pacjentki od momentu zgłoszenia się do Breast Cancer Unit w przeciągu 5 dni kalendarzowych. Rygorystyczne terminy przewidziane w umowie KONS-Pierś powinny być zmienione, bowiem analizy pokazują, że u 90% pacjentek pierwszorazowych po przeprowadzonej diagnostyce nie stwierdza się nowotworu piersi. Niedotrzymanie terminu 5 dni w poradni może skutkować karą na wszystkie etapy dalszej diagnostyki włącznie z leczeniem, dla których terminy zostały zachowane ? dodała Rzecznik Polska Koalicja Pacjentów Onkologicznych.
Uczestnicy spotkania:
? prof. Julian Malicki, Dyrektor Wielkopolskiego Centrum Onkologii w Poznaniu;
? Bartłomiej Trzmiel, Naczelnik Wydziału Świadczeń Gwarantowanych w Departamencie
Lecznictwa w Ministerstwo Zdrowia (wystąpienie w imieniu Sławomira Gadomskiego,
Podsekretarza Stanu w Ministerstwie Zdrowia);
? Poseł Bartłomiej Wróblewski;
? dr med. Janusz Wasiewicz, Ordynator Oddziału Chirurgii Piersi w WCO, kierownik Breast
Cancer Unit;
? prof. Maria Litwiniuk, Konsultant wojewódzki w dziedzinie Onkologii Klinicznej;
? Krystyna Wechmann, Prezes Federacji Stowarzyszeń ?Amazonki?, Prezes Polskiej Koalicji
Pacjentów Onkologicznych;
? Aleksandra Rudnicka, rzecznik Polska Koalicja Pacjentów Onkologicznych;
? mgr. Katarzyna Paczkowska, Kierownik Sekcji Koordynacji Pacjentów;
? Prof. Andrzej Marszałek, specjalista w dziedzinie patomorfologii, Kierownik Katedry
Patologii i Profilaktyki Nowotworów Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu, Kierownik
Zakładu Patologii Nowotworów Wielkopolskiego Centrum Onkologii, Zastępca dyrektora
ds. lecznictwa Wielkopolskiego Centrum Onkologii, Prezes Zarządu Głównego Polskiego
Towarzystwa Patologów, Konsultant Krajowym w dziedzinie patomorfologii;
? Prof. Andrzej Roszak, Ordynator Oddziału Radioterapii i Onkologii Ginekologicznej w
WCO.
Najważniejsze wyzwania i bariery związane z realizacją świadczenia odnoszą się, jak stwierdzono podczas dyskusji, do diagnostyki wstępnej i pogłębionej w zakresie ambulatoryjnej opieki specjalistycznej. W ramach kompleksowej opieki, chora z rakiem piersi może liczyć na konsultacje wielodyscyplinarnego zespołu lekarskiego, wsparcie psychologiczne oraz szybką organizację kolejnych etapów terapii. Zgodnie z takim modelem, leczenie szpitalne powinno rozpocząć się nie później niż sześć tygodni od momentu zgłoszenia do szpitala i potwierdzenia diagnozy, a rehabilitacja maksimum miesiąc po zakończeniu terapii. Ośrodek ma za zadanie zapewnić pacjentce wszystkie niezbędne elementy leczenia, a jeśli nie jest w stanie, bo np. nie zatrudnia rehabilitantów, zorganizować chorej tego rodzaju opiekę we współpracującym z nim podmiocie. Dzięki temu pacjentka nie jest zmuszona szukać pomocy na własną rękę.
Kompleksowa opieka onkologiczna nad świadczeniobiorcą z nowotworem piersi (KON-Pierś) regulowana jest odrębnymi umowami w poszczególnymi placówkami medycznymi.
Model obejmuje: diagnostykę wstępną i pogłębioną w zakresie ambulatoryjnej opieki specjalistycznej; leczenie chirurgiczne, leczenie radioterapią, leczenie brachyterapią, leczenie systemowe oraz chirurgię rekonstrukcyjną i plastyczną, w zakresie leczenia szpitalnego oraz w zakresie ambulatoryjnej opieki specjalistycznej; rehabilitację pooperacyjną, późny okres pooperacyjny i rehabilitację wtórną wyodrębnioną w zakresie rehabilitacji leczniczej oraz monitorowanie, które uwzględnia ocenę skuteczności i bezpieczeństwa (toksyczności) leczenia zdefiniowanego w
zakresie ambulatoryjnej opieki specjalistycznej.
Agnieszka Chołuj
