Nie czekając na działania rządu Wielkopolska już od blisko 3 lat pracuje nad wdrażaniem do praktycznego wykorzystania wodoru jako źródła czystej energii, a zarazem sposobu na przeprowadzenie sprawiedliwej transformacji energetycznej w celu ochrony klimatu i czystego powietrza. Liderami w tym zadaniu są subregion pilski i koniński, dlatego senator Adam Szejnfeld oraz poseł Tomasz Nowak zorganizowali parlamentarną konferencję pt. Wielkopolska Wodorowa, w której udział wzięli przedstawiciele Rady Ministrów, Sejmu i Senatu, samorządu terytorialnego oraz ludzie nauki i biznesu.
26 stycznia 2021 roku, w nietypowej formie on-line, odbyła się telekonferencja Parlamentarnego Zespołu ds. Sprawiedliwej Transformacji Energetycznej, którego przewodniczącym jest pan poseł Tomasz Nowak oraz Wielkopolskiego Zespołu Parlamentarnego, którego wiceprzewodniczącym jest pan senator Adam Szejnfeld, poświęcona programowi działań w subregionie pilskim i konińskim na rzecz rozwoju strategii wodorowej w Polsce. To pierwsza taka inicjatywa w Wielkopolsce Północnej.
?Subregion pilski ma ambicję być wiodącym w zakresie wykorzystania energii z wodoru. Wielkopolska to region gospodarny, a jeśli mówimy, że Wielkopolska jest gospodarna, to taka Wielkopolska musi być także innowacyjna, taka, która stawia na nowe techniki i nowe technologie, stawia na rozwój, który idzie także w kierunku ekologii, a więc czystej ziemi, powietrza i klimatu. Na to historyczne, cywilizacyjne wyzwanie nie możemy zatem patrzeć jedynie poprzez pryzmat rozwoju wodorowego transportu kolejowego czy miejskiego. Chcemy spojrzeć dużo szerzej. Rozpoczął się bowiem wyścig, w którym na drodze do mety zwycięzcami mogą być ci, którzy będą odważni w budowaniu i rozwijaniu nowych technik i technologii, a nie tylko działali konserwatywnie używając czy korzystając z wodoru jedynie subsydiarnie i uzupełniająco ? podkreślał senator Adam Szejnfeld.
Jako pierwszy spośród zaproszonych prelegentów wystąpił reprezentujący Ministerstwo Klimatu i Środowiska Dyrektor Departamentu Elektromobilności i Gospodarki Wodorowej, pan Szymon Byliński, który przedstawił rządowy projekt Polskiej Strategii Wodorowej. W projekcie wskazano sześć celów do osiągnięcia:
- wdrożenie technologii wodorowych w energetyce,
- wykorzystanie wodoru jako paliwa alternatywnego w transporcie,
- wsparcie dekarbonizacji przemysłu,
- produkcja wodoru w nowych instalacjach,
- sprawna i bezpieczna dystrybucja wodoru,
- stworzenie stabilnego otoczenia regulacyjnego.
?Wodór może być kluczowy dla przyszłej transformacji sektora energetycznego, transportu jak również przemysłu. W celach Ministerstwa Klimatu i Środowiska zaproponowano do roku 2025 eksploatację 500 nowych autobusów wodorowych wyprodukowanych w Polsce, rozwój stacji tankowania wodoru, 32 ogólnodostępne stacje i powstanie instalacji do oczyszczania wodoru. Nie możemy zapomnieć także o kolei, chcielibyśmy by powstały pierwsze pociągi czy lokomotywy wodorowe. (?) Jako Polska jesteśmy liderem zarówno w Europie jak i na świecie w produkcji wodoru (?) ? mówił dyrektor Departamentu.
?Wodorowy pociąg do przyszłości nie będzie na nas czekał ? nawiązał do słów senatora Szejnfelda Marszałek Województwa Wielkopolskiego, Marek Woźniak. ?Nad tematyką wodoru pracujemy od blisko 3 lat i mamy już konkretną odpowiedź na pytanie, co w wodorze jest atrakcyjnego, jakie z tego powodu mogą być potencjalne zyski dla środowiska i gospodarki. Na dzień dzisiejszy wpisaliśmy kwestię gospodarki zeroemisyjnej ze szczególnym uwzględnieniem wodoru do naszej strategii innowacji dla Wielkopolski do roku 2030 i będziemy zmierzać do specjalnej strategii dotyczącej wodoru a jednocześnie tematyka wodoru widziana jest przez nas w obszarze całego województwa ? kontynuował Marszałek Woźniak. Jesteśmy zdeterminowani i chcemy odgrywać istotną rolę w perspektywie wodorowej w naszym kraju. Jesteśmy mocno zaawansowani w rozpoznaniu tematu w pracach koncepcyjnych ? podkreślał Marek Woźniak.
Ze strony miasta Piły, w onlinowym spotkaniu wziął udział Prezydent Miasta Piły Piotr Głowski, który opowiedział o tym jak dobrze współpracują w zakresie gospodarki wodorowej z Urzędem Marszałkowskim. W Pile już 2 lipca 2019r., powstał zespół roboczy ds. technologii wodorowych przy Prezydencie Miasta. To tylko jeden z elementów, gdyż od kilku lat w Pile działa klaster energetyczny. Po oddaniu kolejnej stacji kogeneracyjnej przez Miejską Energetykę Cieplną, Piła będzie mieć prawie 55% prądu produkowanego już lokalnie.
?Działalność związana z wodorem będzie porównywalna z tym, kiedy wprowadziliśmy parę i maszyny parowe do użytku. Chcemy skupić się głównie na tym, by pokazać jak można wykorzystać wodór w tej gospodarce, za którą gmina odpowiada ? mówił Piotr Głowski.
Takim przykładem jest Miejski Zakład Komunikacji w Pile, którego przedstawicielem na konferencji był pan Tadeusz Majewski ? Prezes MZK w Pile, a także Spółki GWDA w Pile, reprezentowana przez prezesa Tomasza Wojciechowskiego, która prowadzi działania związane nie tylko z funkcjonowaniem swojego podmiotu gospodarczego, ale również odpowiada za wdrożenia nowych technologii. Jak mogli dowiedzieć się z wypowiedzi Prezydenta Piły uczestnicy konferencji, w Pile powstał też, co bardzo istotnie, pilotażowy projekt osiedla energetycznego pod roboczą nazwą ?Zielone wzgórza?.
?Jako miasto chcemy by w projekcie zostały zastosowane wszelkie możliwe, dostępne technologie, tak byśmy mogli powiedzieć, że jest to osiedle nie tylko ekologiczne, ale także plus energetyczne ? zaznaczył Prezydent Miasta Piotr Głowski.
Prezes Tadeusz Majewski w swojej prezentacji przedstawił, jak ważny dla środowiska jest wodór a właściwie możliwość jego wykorzystania. Dzienny przebieg autobusów wynosi do 300 km. Jest to ważne z punktu widzenia wodoru, gdyż ma to wpływ na wykorzystanie technologii wodorowych. Miasto ma dużą powierzchnię w stosunku do liczby mieszkańców.
?Przy takiej powierzchni miasta, zelektryfikowanie linii komunikacyjnych jest opłacalne dla dwóch linii, natomiast napęd wodorowy zapewnia swobodę komunikacyjną ? tłumaczył Tadeusz Majewski. Prezes Majewski opowiedział także o planach co do rozwoju niskiej emisji transportu publicznego. W roku 2021 mamy dość nowoczesny tabor, to bardzo dobra baza do rozwoju pojazdów wodorowych. W roku 2024/2025 MZK chce osiągnąć jak największy procent przechodząc na pojazdy wodorowe, rozwijając ten rodzaj transportu. Wiążą się z tym także i wyzwania. Stacje tankowania wodoru. Do czego na pewno wymagane jest wsparcie w zakresie finansowym. Kolejnym wyzwaniem jest rozwój regionalnej infrastruktury do wytwarzania wodoru. Mniej pozytywnym wyzwaniem jest cena wodoru. Obecnie wynosi ona 40/45 zł za kg, a najlepsza oczekiwana z punktu widzenia komunikacji miejskiej to cena na poziomie ok 20 zł za kg. Wypowiedź Prezesa zawierała też i pochwały. Przede wszystkim chęć posiadania takich pojazdów, który swoimi zaletami przewyższa wszystkie inne i chęć rozwoju w tym kierunku. W grudniu 2019 roku po pilskich ulicach jeździł już taki autobus. Pokazało nam to, że było zainteresowanie i że jest sens rozwoju w tym kierunku.
Kolejnym mówcą pilskiego subregionu był Pan Tomasz Wojciechowski ? Prezes spółki GWDA Piła, który mówił o celach Spółki, która od ponad 20 lat świadczy usługi oczyszczania ścieków komunalnych dla miasta, podkreślił znaczenie zasady zrównoważonego rozwoju zakładającej budowę relacji pomiędzy wzrostem gospodarczym a dbałością o środowisko i zdrowie człowieka. Celem spółki jest wpisanie się w dwa punkty, którym jednym z nich jest obszar badawczo ? rozwojowy w zakresie tworzenia układów kopo i paliwo poligeneracyjnych dla osiedli. Stworzone już zostało Centrum Badawczo rozwojowe, które pozwala nam analizować uwarunkowania związane z wytwarzaniem energii i jej zastosowaniem, ale także jej magazynowaniem. Punkt drugi to możliwość tworzenia na terenie płn. wlkp. szóstego typu doliny wodorowej. Czyli zastosowania wodoru w gospodarce miejskiej, komunalnej z wszystkimi tego typu uwarunkowaniami.
?Mamy duży potencjał zarówno w obszarze badawczo rozwojowym jak i w różnego typu wstępnych przygotowaniach jak klaster energetyczny i gospodarka miejska czeka na rozwiązania nie zakładając rak tylko budując bazę do ich wdrażania ? mówił Prezes Spółki Pan Tomasz Wojciechowski.
Z naukowego punktu widzenia wystąpił prof. dr hab. Sylwester Furmaniak, który opowiedział o tym, że wszelkie inicjatywy wymagają odpowiedniego przygotowanych kadr i w tym duchu idea wodorowa wpisuje się w cele także Państwowej Uczelni im. Stanisława Staszica w Pile. Z problematyką wodorową związane są tam dwa kierunki: Transport i Elektrotechnika, gdzie są specjalności związane z odnawialnymi źródłami energii.
W dalszej części telekonferencji występowały osoby reprezentujące subregion koniński, na czele z panem prezydentem Piotrem Korytkowskim.
? Wielkopolska wschodnia jest już na drodze tych trzech transformacji, energetycznej, gospodarczej i społecznej, o której mówił przedstawiciel rządu, od niespełna 3 lat, po to by wcielać w życie określone cele i działania. Jako miasto założyliśmy sobie ścieżkę rozwoju miasta a mianowicie takiej strategii, w którą jest wpisany właśnie wodór. Przez ten czas 2,5 roku został już wypracowany cel, jakim jest ?Wielkopolska Dolina Energii?, ponieważ jesteśmy kojarzeni z produkcją energii elektrycznej i nadal chcemy tak być kojarzeni, ale już w oparciu o inne źródła – ekologiczne. Na dowód tego pragnę poinformować, iż zostały u nas już zakupione stacje do tankowania wodoru i w roku 2021 pierwsza taka stacja ma powstać właśnie w Koninie? mówił Piotr Korytkowski Prezydent Konina.
Zbigniew Stępniewski – Dyrektor Elektrowni Adamów opowiedział o planach ZE PAK.
?To właśnie miasto Konin i jego włodarze zachęcili nas do propagowania tej inicjatywy. To co zostało przedstawione w strategii, my zaczęliśmy już w 2019 roku. Cieszymy się, że wyprzedziliśmy strategię Polską o dwa lata ? komentował dyr. Zbigniew Stępniewski. Musieliśmy rozpocząć inwestycje w obszarze rynku zbytu, pokazując kierunki, w których ten wodór zostanie wykorzystany. Jednym z kierunków jest wykorzystanie wodoru dla celów transportowych. Pomysł rozwoju strategii wodorowej ZE PAK wykorzystał poprzez podpisanie kontraktu na dostawę elektrolizerów do produkcji wodoru. Jak wyjaśnił dyrektor Zbigniew Stępniewski, firma stawia na czysty, zielony wodór produkowany w oparciu o zmodernizowany blok biomasowy, a później energię z fotowoltaiki.
Prezes Maciej Sytek z kolei podkreślił, że Wielkopolska Wschodnia jest rozpoznawalna w dwóch obszarach. Jeden to decyzja o odchodzeniu od węgla i przechodzenia ku neutralności klimatycznej, a drugi to kwestie wodorowe. Działania te zostały połączone i powstały konkretne projekty, zaakceptowane między innymi przez Komisję Europejską.
Senator Szejnfeld wraz z poseł Tomaszem Nowakiem zamykając dyskusję podsumowali konferencję uznając, iż Wielkopolska jest w pełni gotowa, by wprowadzać inicjatywę wodorową na istotną skalę. Wszyscy uczestnicy konferencji byli też zgodni co do działań, jakie powinien podjąć region w celu rozwoju technologii wodorowych, podkreślając jednoznacznie wagę inwestycji infrastrukturalnych, edukacji oraz współpracy międzynarodowej w tym zakresie.
Anna Karmowska
Biuro Senatorskie Adama Szejnfelda w Pile