– Ta zapora to wielka sprawa dla naszego bezpieczeństwa. Uniemożliwiliśmy powstanie wschodnioeuropejskiego szlaku nielegalnej migracji, która miała zdestabilizować sytuację polityczną i społeczną w naszej części świata – powiedział minister Mariusz Kamiński w czwartek, 30 czerwca br. podczas konferencji prasowej przy granicy z Białorusią.
W konferencji wzięli udział także premier Mateusz Morawiecki, wiceminister Maciej Wąsik, gen. dyw. SG Tomasz Praga, komendant główny Straży Granicznej, gen. bryg. SG Wioleta Gorzkowska, zastępca komendanta głównego SG i Marek Chodkiewicz, pełnomocnik do spraw przygotowania i realizacji zabezpieczenia granicy państwowej.
Szef MSWiA podkreślił, że kryzys na granicy z Białorusią został zaplanowany.
-Z perspektywy wydarzeń, które nastąpiły w ostatnich miesiącach, widać wyraźnie, że scenariusz nielegalnej migracji, który rozpoczął się w połowie ubiegłego roku na granicy polsko-białoruskiej, był elementem planu destabilizacji sytuacji w całym regionie – powiedział.
Minister Mariusz Kamiński przypomniał też, że Polska cały czas miała pełną kontrolę nad suwerennością granicy państwowej z Białorusią. To efekt odpowiedniego zarządzania kryzysem oraz znakomitej postawy funkcjonariuszy i żołnierzy.
-Wielu funkcjonariuszy Straży Granicznej, Policji oraz żołnierzy Wojska Polskiego dzień i noc pilnowało bezpieczeństwa granicy naszego państwa. Są tacy, którzy doznali fizycznych obrażeń, byli ranni. Robili to dla Polski i Polska im za to dziękuje – mówił minister spraw wewnętrznych i administracji.
Szef MSWiA poinformował, że oprócz zapory inżynieryjnej, powstaje już zapora elektroniczna. To m.in. czujniki ruchu, kamery dzienne i termowizyjne. Wzdłuż całej granicy zbudowano też drogi, by Straż Graniczna mogła szybko interweniować.
Polska chroni swoich obywateli
Premier Mateusz Morawiecki zwrócił uwagę, że za naszą wschodnią granicą toczy się najkrwawsza wojna od II wojny światowej.
-Dzisiaj widzimy, że ta wojna miała swój pierwszy akord – atak Łukaszenki na polską granicę – podkreślił. Łukaszenka i jego mocodawca Putin postanowili przetestować wschodnią granicę UE. Polegało to na ściągnięciu i zachęcaniu do przybycia na Białoruś migrantów z Bliskiego Wschodu, a później byli oni wypychani na terytorium Polski – powiedział szef rządu.
Prezes Rady Ministrów mówił też o zaangażowaniu funkcjonariuszy służb podległych MSWiA i żołnierzy w ochronę granicy. Przypomniał, że gdyby od samego początku Polska nie postawiła tamy nielegalnej migracji, to dzisiaj musielibyśmy koncentrować się na zapewnianiu bezpieczeństwa tej granicy.
-Bezpieczeństwo wewnętrzne i zewnętrzne jest naszą racją stanu i będziemy jej bronić – podsumował szef rządu.
Najnowocześniejsze rozwiązania techniczne
Wiceminister Maciej Wąsik przypomniał, że już jesienią zeszłego roku Komitet Rady Ministrów do spraw Bezpieczeństwa Narodowego i Spraw Obronnych ogłosił powstanie zapory. Kilka tygodni później była gotowa ustawa, którą przyjęły szybko Sejm i Senat, a podpisał prezydent Andrzej Duda.
Wiceszef MSWiA podziękował osobom zaangażowanym w przygotowanie koncepcji i budowę zapory.
-Chciałbym podziękować pani gen. bryg. SG Wiolecie Gorzkowskiej, zastępcy komendanta głównego Straży Granicznej i panu Markowi Chodkiewiczowi, pełnomocnikowi do spraw przygotowania i realizacji zabezpieczenia granicy państwowej. Te osoby przygotowały koncepcje oraz umowy, które podpisano i zostały wykonane – powiedział.
Sekretarz stanu w MSWiA mówił też o szczegółach prowadzonych prac.
-4 stycznia podpisano umowy. Prace budowlane rozpoczęły się 25 stycznia. Ogromne stalowe panele, strzegące naszej granicy, zostały wykonane przez polskie spółki. Zostały wykonane doskonale i w terminie – podkreślił.
Wiceminister Maciej Wąsik zapowiedział, że do połowy września powstanie zapora elektroniczna.
-Słupy są przygotowane na montaż kamer termowizyjnych, będą też czujniki ruchu, różnego typu elektronika, która będzie wspierała Straż Graniczną – przekazał.
Wcześniej, przed konferencją, w placówce Straży Granicznej w Kuźnicy odbyła się odprawa z udziałem premiera Mateusza Morawieckiego. W spotkaniu uczestniczyli również szef MSWiA Mariusz Kamiński, wiceminister Maciej Wąsik oraz gen. dyw. SG Tomasz Praga – komendant główny Straży Granicznej.
Zabezpieczenie granicy państwowej
Budowa zapory na granicy polsko-białoruskiej to skutek wejścia w życie ustawy o budowie zabezpieczenia granicy państwowej. Ustawa, która zaczęła obowiązywać 4 listopada 2021 r., określiła zasady realizacji budowy zabezpieczenia granicy państwowej, będącej zarazem zewnętrzną granicą Unii Europejskiej. Rozwiązanie stworzyło podstawy prawne umożliwiające szybkie i efektywne zrealizowanie tej inwestycji.
Łącznie na wykonanie zapory przewidziano 1,6 miliarda zł, z czego około 300 milionów zł zostanie przeznaczonych na zabezpieczenie elektroniczne tzw. perymetrię. Zapora fizyczna powstała na długości około 187 kilometrów, wzdłuż granicy z Białorusią. Część granicy, gdzie powstało zabezpieczenie, została podzielona na odcinki – aby maksymalnie skrócić czas realizacji budowy.
Wykonanie przęseł stalowych zostało powierzone konsorcjum trzech firm – POLIMEXOWI MOSTOSTAL SA, który jest liderem konsorcjum oraz firmom: MOSTOSTAL Siedlce Spółka z o.o., Sp.k. i Węglokoks SA. Natomiast za roboty budowlane byli odpowiedzialni dwaj wykonawcy – BUDIMEX SA (odc. nr 1 o długości 54,82 km i nr 2 o długości 50,73 km) oraz konsorcjum firm UNIBEP SA (lider konsorcjum) i BUDREX Spółka z o.o. (odcinek o nr 3 i nr 4 o długości 36,73km i 43,97 km).
Zabezpieczenie granicy mierzy 5,5 metra wysokości. Wykonane jest z paneli stalowych o wysokości 4,5 m, zwieńczone zwojem z drutu (concertina) tak, aby nie można było przejść na drugą stronę. Instalowane są już elektroniczne metody zarządzania granicą (czujniki ruchu wzdłuż całej granicy, kamery). Podstawowymi elementami, które były wykorzystane do budowy zapory są stalowe przęsła. Do budowy zabezpieczenia zostało wykorzystanych około 49 tys. ton stali.
Zapora jest wyposażona w specjalne przejścia dla zwierząt – analogicznie, jak przy budowie autostrad. Graniczne rzeki, cieki wodne, nie są zagrodzone. Na tych odcinkach zostały zastosowane inne systemy ochrony granicy, co umożliwi dzikim zwierzętom jej swobodne przekraczanie.
