„Regulacje ograniczają, nadregulacje zabijają!” uważa senator Adam Szejnfeld, który wziął udział w panelu dyskusyjnym na temat nowej dyrektywy UE dotyczącej pracy platformowej podczas Kongresu „Dialog o Gospodarce”, organizowanego w Warszawie przez Federację Przedsiębiorców Polskich.
– Świadczenie usług dla platform w dzisiejszych czasach to jedna z alternatyw dla osób poszukujących dorywczej, niekiedy tylko czasowej, ale zawsze elastycznej formy zarobkowania. Tak, bardziej zarobkowania niż pracowania. Natomiast wbrew tym oczekiwaniom z usługodawców zarobkujących w relacjach z platformami chce się zrobić pracowników na umowach o pracę. Może to skutkować odchodzeniem tych osób do innej pracy czy działalności zarobkowej oraz podniesieniem cen towarów i usług dla konsumentów – przestrzegał w swoim wystąpieniu senator Adam Szejnfeld, były wiceminister gospodarki, obecnie wiceprzewodniczący Senackiej Komisji Gospodarki Narodowej i Innowacyjności.
„Praca platformowa”, to rodzaj pracy zarobkowej wykonywanej za pośrednictwem cyfrowych platform internetowych, które pośredniczą między klientami a usługodawcami, zlecającymi lub wykonującymi usługi. Usługi te obejmują różnorodne zadania, od dostarczania jedzenia i przewozu osób, po zadania specjalistyczne, takie jak tłumaczenia czy projektowanie graficzne. Platformy takie, jak Uber, Bolt, Glovo, Upwork czy Fiverr, umożliwiają pracodawcom i klientom łatwe zlecanie zadań usługodawcom lub niezależnym kontraktorom, freelancerom, za pomocą aplikacji mobilnych i stron internetowych. Na unijnym rynku działa ponad 500 platform cyfrowych. Za ich pośrednictwem pracuje w UE ponad 28 mln osób. W 2025 r. liczba ta ma sięgnąć 43-45 mln.
Debatę moderował zastępca szefa Działu Prawnego „Rzeczpospolita” – Łukasz Guza. Wraz z senatorem Adamem Szejnfeldem panelistami byli Marcin Stanecki – Główny Inspektor Pracy, dr hab. Tomasz Duraj – Kierownik Centrum Nietypowych Stosunków Zatrudnienia, Robert Lisicki – Dyrektor Departamentu Pracy, Konfederacja Lewiatan, dr Błażej Mądrzycki Wiceprzewodniczący Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych oraz prof. Grażyna Spytek-Bandurska – Ekspert Federacji Przedsiębiorców Polskich ds. stosunków pracy, dialogu społecznego i rynku pracy.
Senator RP Adam Szejnfeld wskazał na obawy związane z naruszaniem elastyczności rynku pracy:
– Wprowadzenie domniemania zatrudnienia może wpłynąć negatywnie na rynek pracy, bowiem dla świadczących na nim usługi to właśnie elastyczność jest najważniejszą zaletą współpracy z platformami. Usługodawcy twierdzą, że zarobkujący w ten sposób cenią elastyczność związaną z samozatrudnieniem czy pracą w nienormowanych, luźnych stosunkach umownych, a zmuszenie ich oraz platform do formalizowania ich zobowiązań w formie stosunku pracy może sprawić, że wielu pracowników straci możliwość wyboru takiej formy zatrudnienia.
– Nowe unijne przepisy mogą wprowadzić znaczne koszty dla firm posiadających platformy. Będą one musiały bowiem zmienić swoje modele biznesowe, co może wiązać się z koniecznością zwolnień pracowników lub przeniesienia kosztów na klientów w postaci wyższych cen usług. Ale to nie koniec kłopotów. Polskie doświadczenia w zakresie implementacji unijnych dyrektyw uczą, że na ogół staramy się regulować, a nawet nadregulować prawo poza wymogi dyrektyw i oczekiwania Unii Europejskiej. Ta specyfika zatem grozi, że polskie przepisy zamiast wzmacniać tę nową formę działalności gospodarczej i zarobkowej, to będą ją niszczyć i ograniczać – mówił senator Szejnfeld, który wypowiedział się negatywnie o dyrektywnie i bardzo pesymistycznie, jeśli chodzi o plany jej implementacji do polskiego prawodawstwa.
Dyrektywa zawiera wiele niespójności, o jednej z nich mówili inni uczestnicy panelu, mianowicie o tym, kiedy i w jakich okolicznościach stosunek pracy będzie domniemany. Nie zawsze łatwo jest ustalić, czy dana osoba faktycznie powinna być uznana za pracownika, czy za niezależnego wykonawcę, co może prowadzić do sporów prawnych. Szczególnie problematyczne mogą być przypadki pracowników, którzy chcą pozostać samozatrudnionymi, ale zyskają pewne prawa pracownicze, co stworzy hybrydowe formy zatrudnienia. – mówiono.
– Wszystko to będzie wiązało się z koniecznością zmiany polskiego systemu prawa pracy, z kodeksem pracy na czele. A tu już będzie jak otwarcie puszki Pandory – uznał senator Szejnfeld.
***
„Dialog o Gospodarce” to wydarzenie organizowane przez Federację Przedsiębiorców Polskich, z prezesem Markiem Kowalskim na czele, łączące przedstawicieli administracji centralnej i regionalnej oraz świata przedsiębiorców w dyskusji na temat osiągnięć i wyzwań gospodarczych Polski, również w wymiarze międzynarodowym. Rozwój Polski może być realizowany jedynie z silnym wsparciem polskiej gospodarki, polskich firm i przy zaangażowaniu kapitału zagranicznego w Polsce. „Dialog o Gospodarce” ma umożliwić wymianę poglądów oraz doświadczeń przedstawicieli świata polityki oraz biznesu. Zamiarem organizatorów jest dyskusja z udziałem przedstawicieli różnych opcji politycznych – aktualnymi i potencjalnymi decydentami, skupiona na najważniejszych kwestiach z punktu widzenia przedsiębiorców, ale i rozwoju społeczno-gospodarczego naszego kraju.
Maksymilian Ryżek
Biuro Senatorskie Adama Szejnfelda w Pile
