POZNAŃ. W Wielkopolskim Centrum Onkologii miała miejsce konferencja poświęcona rozwojowi radioterapii w Wielkopolsce, w ramach realizacji Narodowej Strategii Onkologicznej. Wydarzenie było okazją do przedstawienia dokonań WCO w obszarze onkologii oraz zaprezentowania priorytetów Ministerstwa Zdrowia na 2021 rok. Doposażanie ośrodków onkologicznych w drogą aparaturę do radioterapii ? akceleratory medyczne jest jednym z ważnych filarów Strategii, gdyż przyczynia się do poprawy dostępności do leczenia onkologicznego. Wielkopolskie Centrum Onkologii w ostatnim konkursie pozyskało z Ministerstwa Zdrowia środki na zakup nowego akceleratora.
Pierwsza część spotkania poświęcona była wdrażaniu Narodowej Strategii Onkologicznej z udziałem Sławomira Gadomskiego, Podsekretarzem Stanu w Ministerstwie Zdrowia. W dalszej kolejności przedstawiono wpływ Narodowej Strategii Onkologicznej na działalność Wielkopolskiego Centrum Onkologii (WCO) w dziedzinie m.in. radioterapii.
Narodowa Strategia Onkologiczna
Działania Ministerstwa Zdrowia dążą do poprawy dostępności do radioterapii, a jednym z elementów wpływających na poprawę sytuacji pacjentów onkologicznych jest realizowany program Narodowej Strategii Onkologicznej, wdrażany również w Wielkopolsce.
?Działania na rzecz poprawy efektywności i jakości leczenia pacjentów onkologicznych są priorytetem Wielkopolskiego Centrum Onkologii. A realizowana przez Ministerstwo Zdrowia Narodowa Strategia Onkologiczna, wyznaczająca kierunki zmian w onkologii, przyczynia się do poprawy stanu polskiej radioterapii. Wielkopolskie Centrum Onkologii tylko w ostatnim czasie podjęło kilka kroków realizujących ten cel, m.in. poprzez rozbudowę bazy do radioterapii. Działania te wpisują się w realizację Narodowej Strategii Onkologicznej, wyrównującej dostępność do leczenia onkologicznego i walkę z białymi plamami w dostępie do radioterapii ? podkreślił na początku konferencji prof. Julian Malicki, Dyrektor Wielkopolskiego Centrum Onkologii.
Narodowa Strategia Onkologiczna (NSO) to wieloletni program na lata 2020-2030 wprowadzający kompleksowe zmiany w polskiej onkologii. Priorytetami resortu w ramach Strategii w radioterapii jest utrzymanie procedury wymiany akceleratorów oraz wsparcie aparaturowe ośrodków satelitarnych ? filii centrów onkologii w celu likwidacji białych plam, powiedział Sławomir Gadomski, Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia przedstawiając plany oraz efekty wprowadzenia Narodowej Strategii Onkologicznej. Minister Sławomir Gadomski podkreślił, że wraz z rozwojem możliwości jakie stwarza NSO, Ministerstwo Zdrowia będzie wspierało również zakupy nowych akceleratorów w filiach ośrodków onkologicznych.
?Efekty realizacji Narodowej Strategii Onkologicznej (NSO) są widoczne w Wielkopolskim Centrum Onkologii (WCO). WCO jako jeden z nielicznych Ośrodków w Polsce realizuje strategię pokrywania białych plam w Polsce w dostępie do leczenia onkologicznego i radioterapii poprzez rozwój sieci filii w dużych miastach wielkopolski. Jest to kierunek, który Ministerstwo Zdrowia wspiera i chce go realizować w całym kraju ? zaznaczył Sławomir Gadomski, Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia.
Kolejnymi obszarami wpływającymi na rozwój krajowej onkologii oraz innowacyjnej radioterapii to protonoterapia. Aktualnie Zespół powołany przy Ministrze Zdrowia ds. strategii rozwoju protonoterapii w Polsce pracuje nad raportem, który będzie wyznaczał kierunki wdrażania tej techniki w Polsce. Sławomir Gadomski, Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia podkreślił, że wśród członków Zespołu jest przedstawiciel Wielkopolskiego Centrum Onkologii, prof. Piotr Malicki.
Ważnym priorytetem resortu zdrowia jest rozwój i standaryzacja patomorfologii w onkologii. Aktualnie Ministerstwo realizuje Projekt przy współpracy z ekspertami, również z Wielkopolskiego Centrum Onkologii (prof. Andrzej Marszałek), który ma zapewnić najwyższą jakość badań patomorfologicznych m.in. poprzez wspieranie finansowe przez resort zdrowia badań i technologii w tym obszarze.
Kolejnymi elementami strategii onkologicznej Ministerstwa są: profilaktyka onkologiczna (resort powołał w listopadzie tego roku Zespół do opracowania planu naprawczego dla odbudowy profilaktyki onkologicznej w związku z pandemią SARS-CoV-2). Minister wskazał na zamiar przyśpieszenie budowy struktury formalno-prawnej powiązań systemowych Krajowej Sieci Onkologicznej.
Wagę wykorzystania potencjału Narodowej Strategii Onkologicznej podkreślił w swojej wypowiedzi Bartłomiej Wróblewski, Poseł na Sejm RP. W jego opinii kluczowa jest współpraca ekspertów, samorządów oraz rządu w rozwoju wielkopolskiej onkologii oraz rozwój innowacyjnych technik leczenia onkologicznego.
?Poznań jest ośrodkiem, w którym w onkologii wykorzystywane są zaawansowane technologie i mam nadzieję, że Poznań będzie jednym
z pierwszych ośrodków, gdzie protonoterapia będzie efektywnie wykorzystywana. Wspólnie musimy koncentrować się na wspieraniu rozwoju nowych metod leczenia nowotworów ? zaznaczył Bartłomiej Wróblewski, Poseł na Sejm RP.
Rozwój Wielkopolskiego Centrum Onkologii
WCO należy do grupy trzech ośrodków onkologicznych o największym w Polsce potencjale kadrowym, naukowym i liczby leczonych chorych z udziałem radioterapii. WCO to jeden z najnowocześniejszych ośrodków radioterapii w Polsce i w Europie. W 2019 roku w naszym ośrodku leczyliśmy metodami radioterapii ponad 6 tysięcy chorych onkologicznie. WCO świadczy procedury leczenia we wszystkich lokalizacjach nowotworów, stosując innowacyjne techniki radioterapii. WCO dąży również do wdrożenia protonoterapii. ? zaznaczył prof. Piotr Milecki,Konsultant wojewódzki w dziedzinie radioterapii. Priorytetem WCO jest skuteczne i jak najmniej toksyczne leczenie, tak, aby pacjent po zakończeniu radioterapii mógł funkcjonować w taki sam sposób jak przed chorobą. Realizacja tego celu jest możliwa także dzięki bardzo silnej kadrze medycznej.
Prof. Dariusz Kowalczyk, Kierownik Zakładu Radioterapii III, Filia Wielkopolskiego Centrum Onkologii w Kaliszuprzedstawił system filialny ośrodków onkologicznych w Wielkopolsce. Do jednym z tych ośrodków należyZakład Radioterapii w Kaliszu, który został uruchomiony
w 2014 roku oraz Ośrodek Radioterapii w Pile, który działa od 2019 roku. System filialny pomaga dotrzeć do pacjentów, którzy prawdopodobnie bez tego nie byliby leczeni. Podkreślił, jak ważna jest świadomość pacjenta na temat nowoczesnych metod leczenia onkologicznego jakim jest radioterapia.
?Pod względem skuteczności, pełne wyleczenie uzyskujemy w połączeniu wszystkich metod leczenia, w tym radioterapii, która ma zastosowanie u 53% chorych, co w Polsce często jest niedoceniane ? zaznaczył Prof. Dariusz Kowalczyk, Kierownik Zakładu Radioterapii III, Filia Wielkopolskiego Centrum Onkologii w Kaliszu.
W spotkaniu uczestniczyli również przedstawiciele środowiska pacjentów. Krystyna Wechmann, Prezes Federacji Stowarzyszeń ?Amazonki?, Prezes Polskiej Koalicji Pacjentów Onkologicznych, wskazała na ważną rolę organizacji pacjenckich w podnoszeniu jakości leczenia w Polsce. – Wspólny dialog organizacji pacjenckich z ekspertami jest niemiernie ważny
w dążeniu do poprawy jakości leczenia. Podkreśliła postępy Wielkopolskiego Centrum Onkologii oraz zaznaczyła, że bardzo ważne jest postulowanie do Ministerstwa o wymianę akceleratorów oraz o wspieranie zakupu nowych, co przełożyłoby się na leczenie większej ilości pacjentów w filiach centrów onkologicznych.
Kontynuując kwestię filii, Szymon Chrostowski, Prezes Fundacji ?Wygrajmy Zdrowie?, podkreślił, że tworzenie filii jest kluczowe z punktu widzenia pacjentów i ten kierunek, wspierany przez resort zdrowia, powinien być kontynuowany w ramach NSO. Wątek radioterapii kontynuowany był przez Barbarę Ulatowską, Prezes Stowarzyszenia Pacjentów Leczonych Radioterapią, która podkreśliła rolę i znaczenie radioterapii w leczeniu onkologicznym, wskazując, że postęp radioterapii prowadzi do poprawy efektywności leczenia.
***
Radioterapia jest jedną z trzech najważniejszych metod leczenia pacjentów z chorobami nowotworowymi. Ma zastosowanie prawie na każdym etapie postępu choroby, poczynając od wczesnych stadiów nowotworu, poprzez leczenie indukcyjne zastosowane przed zabiegiem chirurgicznym jako leczenie uzupełniające. Europejskie Towarzystwo Radioterapii Onkologicznej (ESTRO) prognozuje, że zapotrzebowanie na radioterapię wzrośnie o 16% do 2025 roku. W Polsce cały czas największą grupę osób leczonych radioterapią stanowią chorzy w znacznym stadium zaawansowania nowotworu, u których daje ona szanse na spowolnienie procesu rozwoju choroby, poprawia komfort życia i zmniejsza dolegliwości bólowe. Według danych Krajowego Konsultanta w dziedzinie Radioterapii za rok 2019 pomimo wzrastającej liczby pacjentów leczonych radioterapią w Polsce nadal odbiegamy o ok. punktów procentowych od Europy, gdzie z tej metody korzysta 75% wszystkich chorych na nowotwory złośliwe.
Agnieszka Jadczyszyn
