PIŁA. Pamiątkową tablicę, poświęconą premierowi Królestwa Węgier z okresu 20-lecia między wojennego, odsłonili dzisiaj: atache Węgier Gábor Lagzi, przedstawiciele Stowarzyszenia Kulturowego „Orzeł” i prezydent Piły Piotr Głowski. Obelisk stanął w rejonie alei 500-lecia Piły i ulicy gen. Józefa Bema.
Projekt upamiętnia czwartego premiera Królestwa Węgier hr. Pála Telekiego, który w roku 1920 zadecydował o pomocy, jakiej Węgry udzieliły odradzającej się po zaborach Polsce.
– Rząd Węgier, kierowany wówczas przez Pála Telekiego, podjął decyzję o udzieleniu Polsce nieodpłatnie pomocy militarnej, w postaci dużej ilości sprzętu wojskowego i amunicji. Pál Teleki, powołując się na względy moralne i historyczne, odmówił także wzięcia udziału w przygotowywanym przez Niemcy ataku na Polskę – uzasadnił udsłonięcie obelisku prezydent Piły Piotr Głowski dodając: – Dziękuję Stowarzyszeniu „Orzeł” za zainicjowanie i sfinansowanie tego przedsięwzięcia.
– Tablica i zamieszczona na niej treść, były konsultowane i zostały zaakceptowane, przez ambasadę Węgier – informuje Gabriel Wieczorek z pilskiego Stowarzyszenia Kulturowego „Orzeł”.
Dodajmy, że po ataku Niemców i Sowietów na Polskę we wrześniu 1939 roku, za sprawą premiera P. Telekiego, Węgry przyjęły na swoim terytorium, zbiegłych polskich żołnierzy i ludność cywilną. W 2001 roku decyzją Prezydenta RP, Pál Teleki został pośmiertnie odznaczony Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej.
Piotr Gadzinowski
fot. A. Kramkowska, B. Mirowski
