CZARNKÓW. 15 sierpnia bieżącego roku przedstawiciele władz samorządowych miasta i powiatu oraz Honorowego Komitetu Obchodów 100 ? lecia Powstania Wielkopolskiego w powiecie czarnkowsko ? trzcianeckim, uroczyście wmurowali akt erekcyjny pod budowę pomnika, który stanie na pl. Wolności podczas styczniowych obchodów rocznicy.
Po wybuchu Powstania Wielkopolskiego Polacy przejęli władzę w Czarnkowie 5 stycznia 1919 roku. Trzy dni później powstańcy z Czarnkowa wyruszyli na pomoc zagrożonej Chodzieży, co wykorzystali Niemcy i weszli do miasta, a na ulicach Czarnkowa rozgorzały zacięte walki. Oddział podporucznika Tadeusz Łaksińskiego, a potem również kompania lubaska i główne siły pospiesznie odwołane spod Chodzieży, odparły natarcie wroga. Czarnków pozostał w rękach polskich, choć Niemcy atakowali jeszcze tereny na północ od miasta, m. in. Romanowo i Mirosław.
– Między innymi o tych wydarzeniach opowiada film pt. ?Powstanie Wielkopolskie. Czarnków odzyskany?, wyprodukowany przez TV Asta, który znakomicie wpisuje się w obchody setnej rocznicy, które przygotowujemy ? mówi Tadeusz Teterus, starosta czarnkowsko ? trzcianecki.
W maju 1938 roku, na dzisiejszym pl. Wolności w Czarnkowie stanął pomnik poświęcony pamięci Powstańców Wielkopolskich. Jednym z inicjatorów jego budowy był ks. Mikołaj Swinarski, jedna z najbardziej znanych postaci tamtego okresu w historii Czarnkowa, obok ppłk. Orłowskiego, Włodzimierza Raczyńskiego, czy Stanisława Grupińskiego.
– Ten pomnik niestety nie przetrwał, został zniszczony przez hitlerowców w 1939 roku. Po wojnie, przez długie lata, dzisiejszy pl. Wolności kojarzył się wszystkim z górującym nad tym miejscem pomnikiem czołgiem. Dopiero kiedy odrodził się samorząd, mogliśmy podjąć starania, które owocują, m. in. tą uroczystością ? mówi Franciszek Strugała, burmistrz Czarnkowa.
Pod aktem erekcyjnym pomnika, który stanie w tym samym miejscu, gdzie zbudowano monument w 1938 roku, podpisali się Franciszek Strugała ? burmistrz Czarnkowa, Tadeusz Teterus ? starosta czarnkowsko ? trzcianecki, ks. dziekan Krzysztof Sobkowiak ? proboszcz parafii pw. św. Marii Magdaleny w Czarnkowie, Piotr Szlanga ? prezes Towarzystwa Miłośników Historii Miasta Czarnkowa oraz Tadeusz Stachowski ? prezes czarnkowskiego koła Towarzystwa Pamięci Powstania Wielkopolskiego 1918 ? 1919.
– Kultywowanie pamięci o bohaterach tamtych dni, o historii naszej małej Ojczyzny, to nasz obowiązek. Pamiętam takie słowa, napisane przez Cypriana Kamila Norwida: ?Ojczyzna to Ziemia i groby, a narody tracące pamięć, tracą życie?. Nie wolno nam zapomnieć o tamtych wydarzeniach, o jedynym zwycięskim powstaniu narodowo ? wyzwoleńczym, a bohaterom tamtych czasów jesteśmy po prostu winni wdzięczność i pamięć, bo gdyby nie oni, nie żylibyśmy w wolnym i niepodległym kraju ? mówi Tadeusz Teterus, starosta czarnkowsko ? trzcianecki.
Akt erekcyjny został umieszczony w specjalnej kapsule, a wraz z nim kopia aktu erekcyjnego pomnika z 1938 roku. Oryginał tego dokumentu, również podczas środowej uroczystości, trafił do Muzeum Ziemi Czarnkowskiej.
– Od wielu lat, ja i moja rodzina, jesteśmy w posiadaniu tego szczególnego dokumentu. Uważam, że najlepszym miejscem dla niego będzie muzeum, a teraz jest szczególna okazja, ku temu, by go przekazać. Znów będziemy mieli w Czarnkowie pomnik Powstania Wielkopolskiego ? mówi Waldemar Pawłowski, radny Rady Powiatu Czarnkowsko ? Trzcianeckiego.
Środowa uroczystość na pl. Wolności w Czarnkowie to pierwszy akt obchodów 100 ? lecia Powstania Wielkopolskiego. 6 stycznia 2019 roku odprawiona zostanie uroczysta msza św. w kościele pw. św. Marii Magdaleny w Czarnkowie, a następnie złożone zostaną kwiaty pod pomnikiem powstańców na cmentarzu parafialnym. 7 stycznia w Miejskim Centrum Kultury w Czarnkowie odbędzie się konferencja poświęcona Powstaniu Wielkopolskiemu, podczas której będziemy promować album pt. ?Oni dla nas, my dla Nich. W setną rocznicę Powstania Wielkopolskiego 1918 ? 1919?, a także będzie można zobaczyć film pt. ?Powstanie Wielkopolskie. Czarnków odzyskany?. Natomiast 8 Stycznia zapraszamy na pl. Wolności w Czarnkowie, na odłonięcie pomnika połączone z rekonstrukcją walk powstańczych o Czarnków.
P. Urbaniak
Starostwo Powiatowe Czarnków
