Przegląd i zestawienie już funkcjonujących narzędzi i mechanizmów dedykowanych ograniczaniu ubóstwa energetycznego, propozycje koniecznych zmian usprawniających ich działanie, a także koncepcje wprowadzenia nowych ram prawnych oraz instrumentów i programów polityki publicznej – to efekty prac działającego jako organ pomocniczy Ministra Klimatu i Środowiska, eksperckiego Zespołu ds. wsparcia odbiorcy wrażliwego oraz redukcji ubóstwa energetycznego w Polsce. Przybliża je m.in. unikatowy dokument Bank Dobrych Praktyk. Przeciwdziałanie ubóstwu energetycznemu w Polsce, kierowany do szerokiego grona odbiorców a zwłaszcza, do gmin.
Zespół został powołany jako forum wymiany wiedzy i doświadczeń przedstawicieli administracji centralnej, samorządów terytorialnych, środowiska naukowego, a także organizacji pozarządowych, w tym branżowych czy konsumenckich. Grono eksperckie, reprezentujące tak różne środowiska zagwarantowało, podczas prac nad analizami i rekomendacjami, niezwykle szeroką perspektywę branżową i społeczną. W rezultacie, Zespół wypracował projekt UC106 (dotyczący tzw. dodatków energetycznych), który został skierowany do dalszych prac Rządu i stanowi odpowiedź na potrzebę realnej, finansowej pomocy odbiorcom wrażliwym.
Sprawne prace nad dodatkiem osłonowym
Doświadczenia zebrane przez Zespół zdecydowanie usprawniły także konieczne i pilne prace nad przepisami o dodatku osłonowym. Dzięki eksperckiemu wkładowi Zespołu, możliwe było przyjęcie ustawy o dodatku osłonowym oraz związanych z nią rozporządzeń Ministra Klimatu i Środowiska w niezwykle krótkim czasie. Tak, aby jak najszybciej rozszerzyć zakres wsparcia obywateli w ramach rządowej Tarczy Antyinflacyjnej w obliczu wzrostu cen energii elektrycznej, paliw gazowych i żywności.
Bank Dobrych Praktyk wsparciem dla gmin
Eksperci dokonali przeglądu oraz zestawienia narzędzi i mechanizmów, pomocnych w ograniczaniu ubóstwa energetycznego – tych już dostępnych oraz nowych, wartych wprowadzenia do polityki publicznej, instrumentów i programów. Zebrano również propozycje koniecznych zmian, usprawniających ich działanie. Tak powstał dokument Bank Dobrych Praktyk. Przeciwdziałanie ubóstwu energetycznemu w Polsce, zawierający podsumowanie najważniejszych, wartościowych praktyk służących redukcji ubóstwa energetycznego, szczególnie na poziomie lokalnym.
Skutecznie i zgodnie z przepisami unijnymi
Prace ekspertów już przyczyniają się do realizacji strategicznych celów zawartych w Polityce Energetycznej Polski do roku 2040. Efekty działań Zespołu przekładają się także na dostosowanie polskiego prawa energetycznego do unijnej dyrektywy 2019/944, która zobowiązuje nas do wprowadzenia skutecznych rozwiązań dedykowanych odbiorcom wrażliwym i redukcji ubóstwa energetycznego. Temat ubóstwa energetycznego w obliczu sytuacji rosnących cen nośników energii oraz trudnej sytuacji geopolitycznej Europy, z pewnością w najbliższym czasie nie straci na aktualności.
Niefinansowa pomoc dla odbiorców wrażliwych
Dzięki pracom Zespołu, w 2022 roku weszły przepisy wprowadzające możliwości niefinansowego wsparcia odbiorców wrażliwych, jak np.:
- zakaz wstrzymania dostaw odbiorcy wrażliwemu energii elektrycznej oraz osób z przewlekłą niewydolnością oddechową, wymagającą wentylacji mechanicznej, w przypadku, gdy posiadają oni zaległości w płatnościach za energię elektryczną w miesiącach zimowych,
- możliwość zwrócenia się przez odbiorcę wrażliwego do sprzedawcy energii elektrycznej/paliw gazowych z wnioskiem o zastosowanie programu wsparcia wobec zaległych i bieżących należności, np. zastosowanie odroczenia terminu płatności, rozłożenie na raty, umorzenie czy na odstąpieniu od naliczania odsetek za nieterminową zapłatę.
Kurs na czyste powietrze i edukację
Wypracowane przez Zespół dokumenty będą kierunkowskazami nie tylko w zmaganiach z ubóstwem energetycznym, ale też w walce z zanieczyszczeniem powietrza. Efekty prac będą przydatne również do działań edukacyjnych.
